Kiedy przychodzi moment, by urządzić ogród, taras albo działkę, pojawia się pytanie: co wybrać – pergolę czy altanę? Na pierwszy rzut oka różnice są subtelne, ale w praktyce to zupełnie inne konstrukcje, które pełnią różne funkcje. Dobrze wiedzieć, czym dokładnie się różnią, zanim wydasz pieniądze na materiały i montaż. Bo to, co sprawdzi się w nowoczesnym ogrodzie przy domu, niekoniecznie będzie dobrym wyborem w tradycyjnym ogródku działkowym.
Czym właściwie różni się pergola od altany?
Pergola to lekka konstrukcja, najczęściej z drewna, aluminium albo stali, z otwartymi bokami i charakterystycznym ażurowym dachem. Zazwyczaj pełni funkcję ozdobną lub stanowi częściowe zadaszenie tarasu. Jej zadaniem jest zapewnienie lekkiego cienia, delikatnej osłony przed słońcem i stworzenie nastrojowej przestrzeni wypoczynkowej. Pergola nie jest szczelna – deszcz czy wiatr potrafią ją bez problemu przeniknąć, choć nowoczesne modele można wyposażyć w regulowane lamele lub rolety boczne, które dają nieco większą ochronę.
Altana to z kolei solidniejsza, bardziej zamknięta konstrukcja. Ma pełny dach i często ściany boczne – przynajmniej częściowe. To miejsce, w którym można spokojnie usiąść nawet w deszczowy dzień, schować meble ogrodowe, grill albo sprzęt rekreacyjny. W altanie czujesz się jak w małym domku w ogrodzie, podczas gdy pergola to raczej lekka konstrukcja, która łączy ogród z tarasem i stanowi ozdobę przestrzeni.
Pergola a altana – różnice w konstrukcji i funkcji
Najbardziej widoczna różnica to dach. W altanie jest on pełny, często kryty dachówką, gontem lub blachą. Dzięki temu altana daje schronienie niezależnie od pogody. Można w niej postawić stół, krzesła, a nawet stworzyć letnią jadalnię. W pergoli dach jest lekki – najczęściej z belek, listew lub lameli, które przepuszczają światło i powietrze. Chroni głównie przed słońcem, a nie przed deszczem.
Pergola świetnie sprawdza się przy domu, jako naturalne przedłużenie tarasu. Tworzy strefę półotwartą, gdzie możesz napić się kawy w cieniu, a jednocześnie czuć się blisko ogrodu. Altana natomiast lepiej wygląda w głębi działki – jako oddzielne miejsce do wypoczynku, grillowania czy spędzania czasu z rodziną.
Gdzie lepiej postawić pergolę, a gdzie altanę?
Wybór miejsca zależy od tego, jak chcesz korzystać z danej konstrukcji. Jeśli lubisz spędzać czas blisko domu i chcesz mieć przestrzeń, która łączy wnętrze z ogrodem – pergola będzie idealna. Wystarczy kilka solidnych słupów, drewniane belki i rośliny pnące, by stworzyć nastrojowy zakątek.
Altana z kolei sprawdzi się w większym ogrodzie, gdzie można pozwolić sobie na osobną strefę relaksu. To doskonały wybór dla osób, które cenią sobie prywatność. W altanie można urządzić mini salonik, postawić hamak albo przechować sprzęt ogrodowy. Warto pamiętać, że altana wymaga solidniejszego fundamentu, a często też zgłoszenia budowy, jeśli jej powierzchnia przekracza 35 m².
Materiały i trwałość pergoli oraz altany
Pergola może być wykonana z drewna, metalu lub aluminium. Drewniana wygląda naturalnie i pasuje do ogrodów w rustykalnym stylu, ale wymaga regularnej konserwacji. Metalowe i aluminiowe pergole są nowocześniejsze i praktycznie bezobsługowe – wystarczy je od czasu do czasu umyć. Nowoczesne modele można też wyposażyć w automatycznie sterowane lamele lub rolety, które dają cień lub pełne zadaszenie w zależności od pogody.
Altana to konstrukcja bardziej masywna, zwykle drewniana, choć coraz częściej spotyka się modele metalowe lub murowane. Drewno sosnowe, świerkowe czy modrzewiowe to klasyka, ale kluczem jest impregnacja – bez niej altana nie przetrwa kilku sezonów. Dach najczęściej kryje się gontem bitumicznym, blachodachówką albo papą, w zależności od budżetu i stylu ogrodu.
Koszty i utrzymanie – co się bardziej opłaca?
Budowa pergoli jest tańsza i szybsza niż w przypadku altany. Prosty model z drewna można postawić samodzielnie, nawet w weekend. Ceny zaczynają się od kilkuset złotych za prostą konstrukcję, ale za nowoczesną pergolę aluminiową z ruchomym dachem zapłacisz kilka lub kilkanaście tysięcy złotych.
Altana to większy wydatek – wymaga solidnego podłoża, dachu, czasem instalacji elektrycznej czy podłogi. Ceny zaczynają się od 3–4 tysięcy złotych, ale porządna, zadaszona konstrukcja z grubego drewna może kosztować nawet 10–15 tysięcy. W zamian dostajesz coś trwalszego i bardziej funkcjonalnego.
Kiedy lepsza będzie pergola, a kiedy altana?
Jeśli zależy Ci na lekkiej, dekoracyjnej konstrukcji, która doda uroku tarasowi i wprowadzi nieco cienia – wybierz pergolę. Sprawdzi się też, gdy nie chcesz dużo formalności i kosztów. Altana będzie lepszym wyborem, jeśli chcesz mieć w pełni zadaszone, przytulne miejsce do siedzenia, niezależne od pogody.
Można też połączyć oba rozwiązania – pergolę postawić przy domu, a w dalszej części ogrodu stworzyć altanę jako osobny azyl. Wtedy masz jedno miejsce na poranną kawę, a drugie – na wieczorne spotkania przy grillu.
Doświadczony budowlaniec z 20-letnim stażem w zawodzie. Najpierw zajmował się budownictwem przemysłowym, a potem praktycznymi remontami. Prywatnie miłośnik hokeju oraz genealogii.